La regina Giovanna e il re Don Carlo di Castiglia e di Aragona (poi Imperatore Carlo V), a petizione di Angelo Marongio, confermano alla città di Sassari tutti i suoi antichi privilegi ed esenzioni.
(1519. – 23 marzo).
Dai Regii Archivi di Barcellona, Sardiniae, I, fol. 289 e seg.
In Dei Nomine: Pateat universis quod Nos Joanna et Carolus Dei gracia Reges Castellae, Aragonum, Legionis, utriusque Siciliae, Hjerusalem, Navarrae, Granatae, Toleti, Valentiae, Gallitiae, Majoricarum, Hispalis, Sardiniae, Cordubae, Corsicae, Murciae, Giennis, Algarbii, Algezirae, Gibraltaris, ac Insularum Canariae, nec non Insularum Indiarum, et terrae firmae Maris Oceani, Archiduces Austriae, Duces Burgundiae et Brabantiae, et Comites Barchinonae, Flandriae et Tirolis, et Domini Biscayae et Molinae, Duces Athenarum et Neopatriae, Comites Rosilionis et Ceritaniae, Marchiones Oristanni et Goceani, etc.
Licet diebus praeteritis, cum vos dilectus noster Angelus de Maronjo Miles Civitatis nostrae Sassaris dicti Sardiniae Regni tamquam Sindicus ad nos pro civitate eadem, ejusque universitate, et illius incolis civibus et habitatoribus, cum pleno et speciali mandato ad id specialiter destinatus, creatus, missus et deputatus sacramentum et homagium fidelitatis et vassallagii, ore et manibus comendatum, debito modo in similibus praestari assueto nobis tamquam regibus et dominis naturalibus dictorum Regnorum, ac dictae civitatis Sasseris et ipsius universitatis, cum instrumento publico acto in civitate nostra Cesaraugustae die 3 mensis Junii anni proxime effluxi 1518, et per magnificum consiliarium et secretarium nostrum Joannem Gonzales de Villa Simple recepto et testificato in posse et manibus dicti nostri Regis, seu nostri Vicecancellarii praestitistis, de quo quidem instrumento Nos Rex praefatus ad supplicationem vestri praefati Sindici, et eo nomine simili cum juramento per Nos solemniter praestito, omnia et singula privilegia, capitula, franchitates, libertates et immunitates, bonos usus et consuetudines per Nos, aut per Serenissimos Dominos Regem Ferdinandum patrem et avum, Joannemque avum et proavum nostros memoriae recolendae indultos et concessos, indulta et concessa dictae civitati, universitatique, et singularibus ejusdem sicut in eisdem continetur; ac etiam concessas et concessa per retro Reges Praedecessores eorum et nostros quemadmodum per eosdem Reges patrem, avum et proavum, et alios confirmata et coufirmatae fuerant; et sicut laudavimus, approbavimus, juravimus, et perpetuo confirmavimus cum modificatione, limitatione et clausula, videlicet; prout in his actenus usi fuerunt et sunt, prout haec et alia in instrumento eodem, ad quod nos referimus, latius enarratur: Tamen quia nunc, uti veridica informatione nobis facta constat, praelibati Serenissimi Reges pater, avus, et proavus nostri, ac etiam caeteri retro Reges praedicti omnia et singula ipsa privilegia desuper mencionata dictae civitati, et universitati, et singularibus ejusdem concessa, nulla adjecta modificationis aut limitationis clausula, sed simpliciter et cum eodem juramento per se omnesque successores dicti regni praefatos laudarunt, approbarunt, ratificarunt, jurarunt et perpetue confirmarunt; et ex eo nobis humiliter supplicastis ut inhaerendo nos vestigiis dictorum Regum et aliorum praedecessorum nostrorum praefata omnia et singula ipsa privilegia sic vobis concessa, ac etiam confirmata, remota dicta modificationis et limitationis clausula, confirmare, laudare, rattificare et approbare ex nostra solita benignitate dignaremur: Nos vero moti respectibus his, quibus praefati Serenissimi Reges moti extiterunt, nec non attenta innata fidelitate dictae civitatis et universitatis illiusque habitantium, civium et populatorum, supplicationi ejusdem benigne annuimus: Tenore igitur praesentis, deque nostra certa scientia et potestate, deliberate et consulto, omnia et singula privilegia desuper mencionata, nec non et cunctas alias libertates, immunitates, gratias et privilegia quaevis per quoscumque praedecessores nostros Aragonum Reges vobis concessas et indulta, quae hic pro insertis de verbo ad verbum totaliter haberi volumus et jubemus, et omnia et singula in eis contenta vobis dicto sindico seu dictae universitatis et civitatis Sasseris et apendiciorum ipsorum, ac eorum singularibus, per nos et omnes haeredes et successores nostros quoscumque laudamus, aprobamus, ratificamus, et confirmamus, ac nostrae confirmationis praesidio roboramus, prout melius et utilius dici et intelligi potest, ad vestrum, ac dictae universitatis et apenditiorum ipsius, et eorum singularium, et vestri, et eorum successorum commodum et bonum etiam intellectum. Promittentes in nostra bona fide Regia, et jurantes nos Rex praefatus nomine nostri et nostrae dictae Reginae per Deum et nomen domini nostri Jesu Christi, et ejus sacrosancta quattuor Evangelia manualiter tacta, praedicta omnia et singula per Nos et successores nostros quoscumque tenere et observare, ac observari facere inviolabiliter per quoscumque, et non contravenire quavis causa. Mandantes per hanc eamdem specialiter Magnificis Consiliariis et dilectis nostris in dicto Sardiniae Regno Vice Regi et Gubernatori Generali, Reformatoribus et Gubernatoribus in Capitibus Calaris, Gallurae, et Logudorii, Regio Procuratori et ejus Locumtenenti, Vicariis, Potestatibus, Capitaneis, Consiliariis, caeterisque officialibus et subditis nostris in dicto Regno constitutis et constituendis, et dictorum officialium Locumtenentibus expresse et de certa scientia, ad nostrae gratiae et amoris obtentum, poenaque florenorum auri Aragonum duorum mille nostris inferendorum aerariis, ut nostram hujusmodi confirmationem, laudationem, approbationem et omnia et singula desuper contenta teneant firmiter et observent, et faciant per quos deceat observari, et non contrafaciant, vel veniant, aut aliquem contrafacere, vel venire sinant, ratione aliqua, sive causa, cum nos sic de certa scientia decrevimus ordinandum. In cujus rei Testimonium praesentes fieri jussimus nostro communi sigillo inpendenti munitas. Datum in civitate nostra Barchinonae die 23 mensis Martii, anno a Nativitate Domini 1519, Regnorumque nostrorum, videlicet Reginae Castellae, Legionis, Granatae etc. anno sexto decimo, Navarrae quinto, Aragonum vero, Utriusque Siciliae, Hjerusalem, et aliorum quarto, Regis vero omnium quarto.
† Signum Joannae, et Caroli Dei gratia Reginae et Regis Castellae, Aragonum, Legionis, utriusque Siciliae, Hierusalem, Navarrae, Granatae, Toleti, Valentiae, Gallitiae, Majoricarum, Hispalis, Sardiniae, Cordubae, Corsicae, Murciae, Algarbii, Algesirae, Gibraltaris, ac Insularum Canariae, nec non insularum Indiarum et Terrae firmae Maris Oceani, Archiducissae et Archiducis Austriae, Ducissae et Ducis Burgundiae et Brabantiae, Comitissae et Comitis Barchinonae, Flandriae et Tiroli, Dominae et domini Biscayae et Molinae, Ducissae et Ducis Athenarum et Neopatriae, Comitissae et Comitis Rossilionis et Ceritaniae, Marchionissae et Marchionis Oristanei et Gociani. Yo el rey. – V.t Consiliarii V.t Augustinus Vicarius V.t Generalis Thesaurarium V.t Consiliarii Generalis – testes: Reverendissimus Pater Tarracaneus Archiepiscopus Cancellarius Illustrissimus Guillelmus de Croy Dux de Sona et Dominus de Xebres, et Joannes de Cardona Admiratus Aragonum, et Dux de Candia.
† Signum Joannis Gonzales de Villa Simplici praedicti praefatorum Serenissimorum Dominorum, Reginae et Regis Secretarii, Regiaque authoritate per universam eorum terram et ditionem pubblici nottarii, qui praedicta de praefati domini Regis Mandato scribi cum raso virgulato in praesenti signatura inter partes ubi legitur: praedicta de, et clausi.
Dominus Rex mandavit mihi Johanni Gonzales de Villa Simplici in cujus posse iuravit. Visa per Cancellarium Vicarium et per Generalem Thesaurariam et Conservatorem – In Sardinia primo fol. 289.