Don Alfonso V Re di Aragona scrive a Giacomo Carroz, conte di Quirra, governatore e luogotenente generale del Regno di Sardegna, comandandogli di cessare dagli abusi e dalle violenze che commetteva contro i vassalli del marchese di Oristano ed in dispregio dei dritti di quel dinasta Sardo, destinando il governatore e riformatore del Capo di Logudoro per decidere le contese esistenti e che potrebbero sorgere tra lui ed il detto marchese di Oristano (1).
(1455. – 22 maggio).
Dai Regii Archivi di Barcellona, Registr. Sardiniae, II, ab ann. MCCCCLV ad MCCCCLVIII, fol. 8.
Alfonsus, Dei gratia, Rex Aragonum, Siciliae citra et ultra Farum, Valentiae, Hierusalem, Hungariae, Maioricarum, Sardiniae et Corsicae, Comes Barchinonae, Dux Athaenarum et Neopatriae, ac etiam Comes Rossilionis et Ceritaneae. Magnifico et dilecto Consiliario nostro Iacobo Carroz militi Comiti Quirrae, Gubernatori et Locumtenenti Generali iam dicti Sardiniae Regni, salutem, et dilectionem; humili expositione nostrae Maiestati facta pro parte Magnifici et dilecti Consiliarii nostri Marchionis Auristani, et Comitis Gociani intelliximus quod ipso Marchione, tenente et possidente quoddam territorium seu terras saltus intra civitatem Auristanii et villam Uravii dentes videlicet in quodam loco appellato, Montem Digrara, iuxta quendam Rivum appellatum Rio Portoso versus Mare, in quo includitur Portus de la Frasta, quae loca tenuit, et possedit Nobilis et Magnificus quondam eius Pater: Vos postquam a nostra Maiestate obtinuistis officium Gubernationis et Locumtenentiae, sub brachio dicti officii ipsum Marchionem eius vassallos, et alios quibus locavit saltos praedictos pluries turbastis, et molestatis in possessione praedicta. Quinimo pauci sunt menses elapsi, quod quamplures, et plures vassalli vestri, et aliarum terrarum, cum vestris Officialibus in numero copioso, manu armata ad dicta loca se contulerunt, et ibidem furcas erexerunt videlicet in dicto Monte Degrara, in planitie, et prope mare, et propterea multi qui ad dicta loca accedere solebant cum eorum bestiis timore vestri, propter officium, quod geritis, ad dicta loca non audent accedere, et sic ipse Marchio in eius possessione turbatur. Unde ad supplicationem eiusdem Marchionis intendentes, ne talia per aliquos, et signanter per nostros Officiales fiant, Vobis mandamus, sub pena viginti milium Ducatorum, quod aliquid in locis supradictis, vel aliis in praeiudicium eiusdem Marquionis, et ipsius Vassallorum non attentetis, imo ipsum Marchionem et eius Vassallos et alios pacifice et quiete cum eorum bestiis, seu animalibus loca praedicta sinatis intrare, stare, pasturare, omni facti impedimento, et molestatione cessantibus; et si quid ius in locis praedictis, vel aliis habere praetenditis contra ipsum Marchionem in praedictis, aut circa ea, aut quare ad praedicta non teneamini, infra dies X proponatis et adeaiis Magnificum, et dilectos Consiliarios nostros Gubernatorem et Reformatorem Capitis Lugodoris, et Bernardum Sallent Locumtenentem Regii Procuratoriis in dicto Capite, quibus harum serie commitimus, quod vocatis vocandis, auditis utriusque partis Iuribus colligant processui, usque ad conclusionem causae inclusive, (neminem volumus tamen contra iustitiam agraviari) ipsum que clausum et sigillatum ad nostram Maiestatem transmittant, ut postmodum de veritate facti informati de condescenti iustitiae remedio providere valeamus, cauti de secus agendo pro quanto vobis, et eis gratia est nostra cara, iramque, et indignationem nostra, ultra poenam iam dictam, quam contrafacientem, ipso facto decrevimus incurrisse, cupitis, et cupiunt evitare cum sic iustitia exigente fieri velimus et compleri. Datum sub Castello Novo Civitatis Nostrae Neapolis die XXII mensis maii, annoa Nativitate Domini M.CCCC.LV.
Rex Alfonsus.
Petrus Putgeriol mandato Regio facto per
Valentinum Claver Vicecancellarium qui has vidit.
(1) Il Marchese di Oristano, del quale si parla in questa Carta, era Don Salvatore Cubello di Arborea, il quale poi morì senza successione nel 1470. Quindi il marchesato di Oristano, e il contado di Goceano pervennero a Don Leonardo d’Alagon, figlio primogenito di Benedetta Cubello di Arborea, sorella di detto marchese Don Salvatore.