Don Giovanni II Re di Aragona scrive a Nicolò Carroz, Vicerè di Sardegna, che viste ed esaminate le cause di sospizione allegate contro di lui da Leonardo d’Alagon marchese di Oristano, e conte di Goceano, esimeva detto marchese, e i suoi familiari e vassalli dalla giurisdizione viceregia, sia quanto alle loro persone, che quanto ai loro beni, e in tutte le liti già mosse, e da muoversi; per le quali cose tutte egli sostituiva, in virtù della sua Reale autorità, e delegava come giudice ordinario il magnifico Pietro Pujades Governatore del Capo di Logudoro.
(1473. – 12 luglio).
Dai Regii Archivi di Barcellona, Registr. Sardiniae VII, ab ann. MCCCCLXVII ad MCCCCLXXVIII, fol. 160.
Joannes, Dei Gratia, Rex Aragonum, Navarrae, Siciliae, Valentiae, Majoricarum, Sardiniae, et Corsicae, Comes Barchinonae, Dux Athenarum, et Neopatriae, ac etiam Comes Rossilionis, et Ceritaniae. Spectabili, Nobili, Magnifico, dilecto Consiliario, et Viceregi nostro in eodem Sardiniae Regno, Nicolao Carròz Darborea, Militi, salutem, et dilectionem. Cum Illustris, Magnificus, et dilectus Consiliarius noster, Leonardus Darborea, Marchio Oristani, Comes Gociani, eiusque Familiares Continui, atque Vassalli, vos suspectum habeant certis rationibus, et justis suspitionum causis coram nobis propositis, et adveratis, quas hic exprimendas obmittimus. De certa igitur nostra scientia, et consulte, cum praesenti eximimus, et extraimus, atque omnino liberamus ab omni jurisdictione, districtu, cognitione, seu examine vestris, dictum Leonardum Marchionem, et Comitem praedictum, eiusque familiares Continuos, atque Vassallos, utriusque sexiis, et bona omnia, tam mobilia, quam stabilia, feudalia, alodialia, seseque moventia praedictorum omnium, et cuiuscumque ipsorum. Insuper a vestri cognitione prorsus extrahimus, quascumque lites, causas, quaestiones, et controversias, tam pro rebus criminalibus, quam civilibus, ac etiam mixtis, et tam ad instantiam Partis, et suo casu, Procuratoris Fiscalis, quam ex Officio, et alias quomodocunque, et qualitercunque tangentes dictos Marchionem, et Comitem, ipsiusque familiares Continuos, atque Vassallos, et eorum quemlibet simul, aut divisum eorum, et cujuslibet ipsorum bona quecunque, tam scilicet agendo, quam defendendo, eosque, et eas subiicimus fero, districtui, ac jurisdictioni Magnifici, et dilecti Consiliarii nostri Petri Pujades, Militis, Gubernatoris in Capite Lugudorii, Regni Sardiniae praedicti, quem in dictis causis, litibus, quaestionibus et controversiis, Judicem Ordinarium delegamus, constituimus, assignamus, et cum praesenti deputamus. Idcirco ad ipsorum humilem supplicationem vobis, de certa scientia, et expresse, ac sub poena florennorum decem mille auri de Aragonia, Curiae nostrae, de bonis vestris, si contrafeceritis, irremissibiliter exsolvendorum, inhibentes, dicimus, et mandamus, scienter, et expresse, quod de personis, bonis, causis, rebus, et negotiis praedictorum exemptorum, vel alicujus eorum, minime amodo vos intromitatis, directe, vel indirecte, principaliter, seu alias judicabiliter, nec de ipsius, vel ipsorum aliquo cognoscatis, seu exercitium jurisdictionis alicujus, in, et super eis, monstretis, temptetis, seu aliqualiter exerceatis, nisi orimine fragrante, quoad captionem personarum tantum; imo nostram hujusmodi exemptionem omnibus praedictis exemptis rebus, et bonis eorum, et cujuslibet ipsorum teneatis, et inviolabiliter observetis, et nihil in contrarium faciatis, vel permitatis quovis quesito colore, pro quanto Gratiam nostram caram habetis, et poenam praedictam cupitis evitare. Nos enim vobis contrarium peragendi in praemissis, et quolibet praemissorum, omnem adimimus potestatem, et facultatem. Declarantes et decernentes ex nunc irritum, et inane si quid, et quidquid per Vos, contra hujusmodi exemptionem, et inhibitionem nostram factum, seu quomodolibet attentatum fuerit. Demum ex eadem nostri certa scientia, et expresse, dicimus, comitimus, et mandamus, praedicto Gubernatori in Capite Lugudori, quod abdicata vobis potestate, auctoritate, et facultate, atque jurisdictione, districtu, examine, et cognitione praedictorum omnium exemptorum, ut praefertur, de causis, litibus, quaestionibus, et controversiis eorumdem exemptorum, et cujuslibet ipsorum ad instantiam partium, quarum intersit, cognoscat de omnibus, et singulis, de quibus vos, ante hujusmodi exemptionem, cognoscere poteratis, et ut delegatus noster, et Commissarius, seu Judex, se intromitat, et in his procedat, servatis, servandis, prout de justitia, et ratione invenerit faciendum, cunctis quaerelantibus, si qui fuerint, ministrando justitiae complementum; quoniam Nos, praeviis ex causis, illos, illas, et illa, ipsius Gubernatoris in Capite Lugudorii juditio, examini, jurisdictioni, districtui, et cognitioni, et nullius alterius, submissos esse volumus, et decernimus, cum hac eadem comitentes eidem, quatenus opus sit, si super praedictis omnibus, et singulis, cum ex eis incidentibus, dependentibus, emergentibus, et connexis, voces, et voces nostras, plenarie, cum praesenti; Volentes, et mandantes, quod praesens exemptio, et delegatio, omnia que, et singula in ea contenta durent ad nostrum beneplacitum, et quorumcunque per Nos sint revocata. Datum in villa nostra de Argiles, Comitatus Rosilionis, seu prope terminos villae ejusdem, die XIJ iulii, anno a Nativitate Domini millesimo quatercentesimo septuagesimo tertio.
Rex Joannes.
Dominus Rex mandavit mihi Joanni de Coloma, et vidit eam Generalis Thesaurarius, et pro Conservatore.