Repertorio informatizzato delle fonti documentarie e letterarie della Sardegna

Repertorio informatizzato delle fonti documentarie e letterarie della Sardegna

Secolo XIII – V

Pietro, vescovo di Sorres, partecipa con la presente epistola ai più distinti magnati del suo tempo la fondazione del monistero di S. Maria di Paulis, o de Padulis dell’ordine Cisterciense, fatta da Comita II, giudice di Torres, riferisce le cure da lui adoperate per ridurre ad atto il pio desiderio del fondatore, e indica partitamente i beni, co’ quali quest’ultimo avea largamente dotato il monistero, e i privilegi accordati ai monaci chiamativi da Chiaravalle.

(1205, …)

Dal Martene e Durand, Thes. Nov. Anecdot. Tom. I. col. 800-801.

Ego Petrus Dei gratia Sorensis episcopus (1) notum facio praesentibus et futuris, quod nobilis vir Comita iudex Turritanus, devotionem concipiens aedificandi monasterium de ordine Cisterciensi, misit ad Claram-vallem, omnimodis cupiens ex ea monachorum et conversorum habere conventum.  Cuius voluntati et desiderio pius Dominus annuens, conventum fratrum, monachorum videlicet et conversorum de praefata Clara-valle obtinuit. Quibus videlicet fratribus, pro remedio animae suae, omniumque parentum suorum, dedit et concessit omnia quae inferius descripta continentur libere et pacifice perpetuo possidenda. In primis itaque praedictus iudex dedit praefato conventui Pauly cum pertinentiis suis, in curatoria de Romagna, curiam de Save cum pertinentiis suis omnibus, et Augosolum cum pertinentiis suis omnibus, excepta Dorgosi de Monte cum  filiis suis. Dedit etiam Hennene cum omnibus pertinentiis suis, et Septupalmae cum omnibus pertinentiis suis, et Taverra cum pertinentiis suis, in Nurra, curiam de Herahilo cum omnibus pertinentiis suis, exceptis quibusdam liberis quos ad servitutem incurvavit, et curiam de Loco cum omnibus pertinentiis suis, et curiam de Subiana cum omnibus pertinentiis, et in curatoria de Nalauro, curiam de Obneto cum omnibus pertinentiis suis. Et si in his praefatis curiis trecenti fuerint servi inventi, vel a numero trecentorum ultra, quotquot fuerint, dedit et concessit. Si autem minus trecentis fuerint, usque ad numerum trecentorum vult implere. Similiter de ovibus, si fuerint in eisdem curiis, decem millia dedit, alioquin iubet impleri, et capras mille, et porcos duo milia, et vaccas quingentas, et equas ducentas, sub eadem conditione quam supra memoravimus, de ovibus videlicet restaurandis, si expediret, et caballos centum inter domitos et domandos, et boves centum; et similiter venientibus fratribus pro eorum indumentis et calciamentis, et apparatu librorum et paramentorum, dare iubet duo millia bizantorum. Iubet itaque ut expensas quas ego P. Sorensis episcopus feci pro apportandis fratribus in integrum persolvantur. Panem, vinum, lecta, et omnia necessaria, ab adventu erorum, usque dum recolligant novos fructus, faciet eis dari. Praeterea duo ligna pro piscari, iuxta velle venientium: ita quod unum sit in Nurra, si placuerit eis, et aliud in Nalauro, vel utrumque, si eis sederit, in Nalauro; et si datum fuerit desuper, quod monasterium istud ad honorem Dei et beatissimae Mariae Clarevallensis ordinis debeat fieri, illam libertatem quam habent in monasteriis suis dedit huic et suis similiter. Praeterea liberi qui voluerint servirte eis, voluit esse exemptos a regalibus operibus, prout fuerunt tempore illo illi de Capite aquae.

Actum anno Domini MCCV.

NOTE

(1) Pietro vescovo di Sorres, scrittore della presente epistola, è lo stesso vescovo di Sorres, che supplicò poi reiteratamente il Pontefice Innocenzo III di accettare la sua rinunzia al vescovado, come si raccoglie dalla lettera del 25 maggio 1211 indirizzata dal Papa all’arcivescovo di Torres (Ved. infr. cart. N° XXII). E siccome in detta lettera il Pontefice, nell’accondiscendere alle di lui instanze, ed alle preghiere fattegli pure a tal riguardo da Comita II regolo o giudice Turritano, gli ordina di ritornare al suo monistero, egli è evidente, che Pietro era monaco, prima di essere sagrato vescovo di Sorres. Ed è assai probabile, che appartenesse all’ordine di Cistercio, giacchè il suddetto regolo Comita lo incaricò di fare e provvedere a suo nome quanto fosse necessario per la fondazione del monistero dello stess’ordine, di cui si parla in questa lettera del 1205.