Il conte Matteo del fu conte Ugolino di Donoratico, con l’autorità del suo curatore Riccomo Bulgarini, ratifica le offerte fatte dai suoi fratelli conte Guelfo, e conte Lotto al comune di Genova, come nell’atto precedente.
(1292, 15 luglio).
Dai Regii Archivi di Corte di Torino. Docum. ant. Serie 3a, mazz. 2, N° 12.
In nomine Domini amen. Anno dominice nativitatis Domini millesimo ducentesimo nonagesimo secundo indictione quinta die quinta decima mensis iulii. Infrascripto loco et coram infrascriptis testibus. Matheus filius bone memorie egregii ac magnifici viri quondam domini comitis Ugolini de Donnoratico. In presencia consensu, et voluntate domini Riccomi Bulgarini curatoris dicti Mathei ad infrascripta, de qua cura apparet per publicum instrumentum scriptum manu mei Guglielmi notarii hec scribentis factum suprascripto anno et die et de inventario ab eo facto est instrumentum publico scriptum manu mei Guillielmi notarii suprascripti nec non et ipse curator, curatorio nomine ipsius Mathei. In presencia potestatis presentis ac decretum et auctoritatem suam causa cognita interponentis, approbaverunt et confirmaverunt pro ipso Matheo et descendentibus suis ex legittimo matrimonio oblationes et promissiones factas per nobilem virum dominum comitem Lotum pro se et descendentibus suis ex legittimo matrimonio comuni Ianue sive quibuscumque personis pro comuni Ianue. Que oblationes facte fuerunt seu proposite in consilio comunis Ianue. In anno Domini millesimo ducentesimo nonagesimo secundo die vigesima octava madii. Et ea omnia que pro predicto domino comite sive pro parte ipsius in dicto consilio oblata seu proposita fuerunt dicta die, et ea omnia que ex decreto seu voluntate dicti consilii dicta die addita fuerunt in dictis oblationibus dicti domini comitis Locti. Quarum oblationum et additionum et promissionis et decreti seu summe dicti consilii tenor inferius scriptus est promittentes tabellioni Guillielmo Maginghi de Luca stipulanti ut publice persone nomine comunis Ianue et cuiuscumque persone cuius intererit ratas et firmas habere et tenere dictas oblationes et promissionem cum predictis addicionibus, et de hiis que in decreto seu summa dicti consilii continetur et contra non venire in aliquo de predictis sub ypotheca et obligatione bonorum dicti minoris. Que omnia facta sunt et promissa ut supra. In presentia decreto et auctoritate dicti domini potestatis. Qui considerata utilitate dicti minoris statuit et decrevit predicta omnia per dictum minorem et eius curatorem predictum approbata et confirmata et promissa et obligata perpetuo rata et firma esse et inviolabiliter observari debere ut supra. Tenor autem dictarum oblationum et promissionis et decreti seu summe dicti consilii talis est videlicet. In Dei nomine amen. In anno Domini millesimo ducentesimo nonagesimo secundo die vigesima octava madii. Dominus potestas comunis Ianue rexit consilium dicti comunis maius, et ancianorum congregatum per cornum et campanam more solito super infrascriptis ex forma alterorum consiliorum sive tractatuum et hoc in presencia dominorum et abatis, primo et etc. Item quod placet fieri super hiis que sunt oblata per comitem Lotum et exposita et lecta in presenti consilio per Bartholomeum Pedebo, tenor quorum infrascriptus est. Qui postea dominus potestas facit et recipere super ea consilium intendit salvis semper capitulis comunis Ianue et racionibus, et suo iuramento precipiendo cuilibet consiliario quod non debeat consulere contra capitulum vel tractatum, et si daret partitam vel consilium reciperet contra capitula vel tractatum illud non intendit servare. Summa dicti consilii data partita per dominum potestatem in presencia examinatorum huius consilii super positis scriptis ut infra continetur. Item fuit summa dicti consilii super facto et oblationibus comitis Loti secundum sentenciam Guillielmi Cibo salvis capitulis et ordinamentis et tractatibus et sacramento potestatis in sua firmitate manentibus, videlicet quod admittantur oblationes dicti comitis Lotti, et ultra quod ille libre vigintimilia de quibus fit mensio in oblationibus sint solummodo obligate comuni Ianue. Ita quod aliqua singularis persona non possit aliqua ocasione habere regressum in predictis libris vigintimilibus, et quod omnes terras quas comes Lotus et fratres habent infra confines datos comuni Ianue per instrumentum pacis de castro Kallari, et qui confines et terre date fuerunt comuni Ianue per comune Pisarum dimittant dicti comites comuni Ianue libere et quiete adveniente condicione sive casu quo comune Ianue recuperaret castrum Callari. Oblationes sunt hec. In nomine Domini. Amen. Dominus Obertus Aurie, Rubeus Salvaigris, Vassallus de Campis et Daniel de Albario electi ad audienda que comes Lotus coram eis dicere voluerit secundum formam consilii celebrati die martis vigesima madii tractaverunt cum ipso comite oblationem infrascriptam. Comes Lotus de Pisis detentus in carceribus comunis Ianue offert pro se et descendentibus ex legittimo matrimonio infrascripta, promittens se facturum et curaturum quod comes Guelfus frater suus et alius frater nomine Matheus ea approbabunt et confirmabunt pro se et descendentibus suis ex legittimo matrimonio nec in aliquo contravenient, que infrascripta si nobis placuerit firmabuntur postea sicut melius firmari poterunt in laude sapientum. Et primo offert deponere et consignare libras quindecim milia ianuinorum in comuni Ianue sive apud personas quas comune Ianue elegerit hoc modo quod ipsa moneta collocetur in possessionibus et implicetur infra certum terminum de quo convenerit inter partes, que possessiones site sint in Ianua vel districtu a capite montis usque Cogoletum et a Iugo infra in voluntate comunis Ianue nomine tamen dicti comitis et fratrum suorum et descendentium ab eis ut supra et sint eorum et gauditam et introitum dictarum possessionum ex quo dicta pecunia in ipsis implicita et collocata fuerit percipere possint. Et debeat dicta pecunia librarum quindicim milium perpetuo manere implicita in civitate Ianue vel districtu ut superius dictum est pro dictis comitibus et eorum descendentibus ut supra. Item offert facere securitatem de libris decem milibus ianuinorum quod infra decem annos proxime futuros ipse vel dicti fratres sui vel descendentes ex eis ex legittimo matrimonio implicuerit et implicuerint libras quindecim milia ianuinorum in possessionibus positis in civitate Ianue vel districtu a capite montis usque Cogoletum et a Iugo infra in voluntate comunis Ianue, de quibus quinque milibus libris ianuinorum ex quo implicite fuerint id fiat et observetur sicut dictum est supra de libris quindecim milibus ianuinorum, quam securitatem pro eo facient vel comunitates alique vel aliqua vel societas aliqua vel alique vel singulares persone sicut eam melius habere poterit et facere de qua securitate comune sit contentum et eius relinquat hoc arbitrio et voluntati. Item offert quod de omnibus possessionibus et introitibus sive pecunia et de omni mobili quos vel quas et quod unquam habebit in civitate Ianue vel districtu vel supradicte persone habebunt aliquo tempore expendet et expendent in cotumo sive extimo comunis Ianue sicut cives Ianue expendent et missiones reales facient per omnia sicut cives Ianue. De personalibus autem promittunt et offerunt se facturos illud idem sicut cives Ianue si erunt in Ianua vel districtu tunc temporis quando exercitus fiel preter quam in mari quo casu quia marinarii non sunt possint dare cambia bona et dando sint excusati ab eis in mari tantum. Item offert quod omnes de civitate Ianue et districtu et omnes habitantes a corno usque Monachum sint salvi et securi liberi et franchi in omnibus terris quas nunc habent et unquam habebunt ab omni dacita et collecta imposita et imponenda generaliter et specialiter emendo et vendendo intrando et exeundo terras eorum in victualibus et aliis quibuscumque rebus sive ipsa dacita seu collecta sit realis sive personalis nec in ipsa dacita seu collecta possit fraus committi per supradictas personas seu collectores eorum liberando specialiter Ianuenses et districtuales et ipsam dacitam seu collectam colligendo seu colligi faciendo a contrahentibus cum Ianuensibus et districtualibus Ianue, sicut hec per sapientes dictari poterunt. Item offert quod Ianuenses et districtuales sani et naufragi sint salvi et securi in terris suis quas habet et predicti habent et in futurum habebunt tam in personis quam in rebus. Item vult se obligare pro se et fratribus suis et descendentibus sollenniter in laude sapientum secundum quod superius dictum est. Item offert et vult quod si per ipsum vel aliquem de predictis contrafieret vel delinqueret ipse vel aliquis de supradictis quod totiens quotiens contrafacerent et delinquerent condennatio fieri possit in contrafacientem seu delinquentem secundum qualitatem delicti seu excessus commissi in civitate Ianue vel districtu sive alibi contra Ianuenses aut districtuales Ianue, arbitrio magistratus comunis Ianue secundum capitula civitatis Ianue et iura romana, prout in consimilibus cives Ianue condennarentur. Que condennatio possit peti et exigi in hiis bonis tantum que habent in civitate Ianue et districtu. Ita quod pro predictis sint obligata ipsa bona que dicti comites et supradicte persone haberent aliquo tempore in civitate Ianue et districtu pro quibus omnibus supradictis petit pro se et supradictis personis debere recipi in cives Ianue quando hoc fieri poterit per comune Ianue, et posse perpetuo stare et morari ire et reddire libere Ianue et alibi ubicumque et in districtu Ianue scilicet a Clavaro usque Cogoletum et a Pontedecimo usque mare et in aliis locis districtus Ianue, cum licentia et consensu comunis Ianue, hoc tamen modo et pacto, quod in quocumque loco dicte persone vel aliqua earum erunt vel erit non tractabunt vel tractabit aliquod dannum seu aliquam offensionem seu iniuriam comunis Ianue vel alicuius singularis persone de Ianua vel districtu, et quod si sciverint vel sciverit aliquam personam collegium vel universitatem contrarium facere bona fide sine fraude disturbabunt seu disturbabit quilibet eorum ubicumque essent vel esset omnes et quoscumque tractatus et opera que contra predicta seu aliquod predictorum fierent. Et si per se non possent seu posset illud nunciabunt vel nunciabit comuni Ianue et cuicumque singulari persone contra quam aliquid in suum preiudicium tractaretur quam citius posset et possent, eo sane intellecto quod per hoc non teneatur aliquis eorum facere guerram. Item petit dictus comes quod quando pecunia predicta erit deposita et consignata in comuni Ianue vel apud idoneas personas ad voluntatem comunis Ianue et dicta securitas erit facta prout superius dictum est et confirmata fuerint et ratificata per illos de quibus supra dictum est scilicet per fratres scilicet comitem Guelfum et Matheum vel heredes eius qui tunc viverent forte, ipse comes Lotus quando et quomodo fieri poterit et qualiter debeat relaxari et absolvi a carceribus et vinculis in quibus detinetur. Et possit stare et morari ire et reddire ad voluntatem suam, sicut supra dictum est. Est tamen intellectus dictorum sapientum, quod ex supradictis quantitatibus pecunie, videlicet ex libris quindecim milibus decem milia tradantur illis de credentia ad faciendum guerram Pisanis quas libras decem milia comune possit gaudere usque ad annos quinque sine eo quod aliquid ex proventu earum comune solvat. Quibus quinque annis finitis comune ipsas libras decem milia teneatur collocare sicut dictum est superius. Actum Luce in domo et palatio quod et quam dictus Lucanus potestas habitat que et quod est filiorum Falconis, coram domino Nicholao Mathonis iudice de Luca, et domino Pagano Faitinelli de Luca iudice et Giario Tadolini de Luca et Arriguccio Lanfredi de Luca testibus ad hec presentibus et rogatis. Anno a nativitate domini millesimo ducentesimo nonagesimo secundo indictione quinta die quarta decima mensis iulii.
Ego Guillielmus quondam Arrigi Maginghi de Luca Sacri imperii iudex ordinarius et notarius suprascriptis Luce interfui et rogatus suprascripta omnia scripsi et meo signo et nomine publicando firmavi.
Ego Rollandinus de Richardo sacri palatii notarius hec exempla extraxi et exemplavi ex publicis instrumentis scriptis manu suprascripti Guillielmi notarii, sicut in eis vidi et legi nichil addito vel diminuto nisi forte littera vel sillaba titulo seu puncto abreviationis causa, sententia non mutata, de mandato tamen domini Danii de Osenaygo civitatis Ianue potestatis presentibus testibus Iohanne Bonihominis, Loysio Calvo cancellariis comunis Ianue et Iacobo de Albario notario. millesimo tercentesimo primo. Indictione decima tercia. die vigesima iunii.