Diploma del re di Spagna e Aragona don Filippo IV, col quale Fabrizio D’Oria, duca di Avellano, creato già luogotenente generale (ex latere dextero del re), è creato eziandio capitano generale delle genti di arme e di guerra dell’isola e regno di Sardegna.

(1640. – 3 settembre)

Dal Dexart, Capit. Curiar. Regni Sardiniae, fol. 500 e seg.

Nos Philippus Dei gratia Rex Castellae, Aragonum, Legionis, utriusque Siciliae, Hierusalem, Portugalliae, Hungariae, Dalmatiae, Croatiae, Navarrae, Granatae, Toleti, Valentiae, Gallitiae, Majoricarum, Hispalis, Sardiniae, Cordubae, Corsicae, Murtiae, Giennis, Algarbii, Algezirae, Gibraltaris, Insularum Canariae, nec non Indiarum Orientalium, et Occidentalium, Insularum, ac Terrae Firmae Maris Oceani, Archidux Austriae, Dux Burgundiae, Brabantiae, Mediolani, Athenarum, Neopatriae, Comes Rossilionis et Cerritaniae, Marchio Oristanei et Comes Gociani. Et si ea, quae ad pacem, et tranquillum statum justitiaeque administrationem regni nostri Sardiniae necessaria censentur, accurate providerimus, ne in aliquo munere nostro deesse videamur ob ingentes belli occasiones, quae in illis partibus se se offerre solent apprime necessarium duximus, ipsi regno, de solerte duce et strenuo defensore providere, ne quid illius respublica, et incolae detrimentum patiantur. Cum igitur per mortem Illustri et consanguinei nostri Capitanei generalis praedicti nostri Sardiniae regni vacuum existat, et opporteat, uti par est, aliquem virum undique illustrem et strenuum eidem praeficere muneri, considerantesque regnum ipsum undique mari cingi, et in eodem a Turcarum, et Maurorum piratis, in quorum frontispicio situm existit, crebras invasiones fieri, et infestari magno cum subditorum nostrorum incommodo pariter, et iactura, volentes ipsorum saluti et defensioni, ac quieti consulere, ut nedum per easdem partes regnum ipsum defendi, verum piratae ipsi, et aliis hostes nostri, in quemcumque eventum offendi valeant, don Fabricium Doria Ducem ab Avellano (ipsius principis fratrem) cui die praesenti et infrascripto, nostro cum opportuno privilegio munus nostri Locumtenentis generalis dicti nostri Sardiniae regni commisimus, Ducem et Capitaneum generalem nostrum guerrarum gentium, et armorum in praedicto nostro Sardiniae regno ob notas animi, et corporis tui partes in nostro servitio exercitatas, et maxime, quae a te speramus praestituros, praeficere, et deputare ad nostram meram, et liberam voluntatem decrevimus; tenore praesentis de nostra certa scientia, regiaque authoritate deliberate, et consulto, te eundem Don Fabricium Doria Ducem ab Avellano in dicto regno, Capitaneum generalem nostrum facimus, praefacimus, creamus, constituimus et ordinamus: Ita quod tu dictus Dux ab Avellano interim, et dicta nostra mera, et libera voluntate durante, sis Capitaneus generalis guerrarum gentium, et armorum in praedicto nostro Sardiniae regno, possisque in ipso, ac libere valeas convocare, et conducere gentes, tam equestres, quam pedestres ad bellum quodvis, illisque stipendia solvere, statuere, stabilire, et assignare; habeasque in praefato regno omnem illam potestatem, facultatem, jurisdictionem, et superioritatem, quam praedictus Princeps a Melphi, et alii Capitanei generales guerrarum nostri habere soliti sunt, et potuerunt quovis modo, ipsamque possis, et valeas exercere, tam per te, quam per alios Capitaneos, et personas a te deputandas, et ordinandas, et alias utaris, omnibus illis gratiis, superioritatibus, exemptionibus, honoribus, et jurisdictione, ac praerogativis, quibus praedictus Princeps a Melphi, et caeteri Capitanei generales guerrarum gentium, et armorum, qui huc usque fuerunt in dicto regno, soliti sunt gaudere, uti frui potuerunt, et debuerunt usquequaque. Dantes et concedente stibi talem, et tantam potestatem, et auctoritatem in, et super praemissis omnibus, et singulis, et eis annexis, et connexis qualem, et quantam, si ibidem personaliter essemus, haberemus, et habere possemus. Serenissimo propterea Balthassari Carolo Principi Asturiarum, et Gerunde, Ducique Calabriae et Montis Albi filio primogenito nostro charissimo, ac post foelices et longaevos dies nostros in omnibus regnis, et dominiis nostris (Deo propitio) immediato haeredi, et legitimo successori intentum aperientes nostrum sub paternae benedictionis obtentu, dicimus eumque rogamus; nobilibus vero, magnificis, dilectisque Consiliariis, et fidelibus nostris Gubernatoribus, Capitaneis quoque, stipendiaris militibus et armigeris quibuscumque, caeterisque demum universis, et singulis Officialibus, et subditis nostris quocumque nomine noncupatis, Conciliis etiam, universitatibus, et singularibus personis quarumvis civitatum, villarum et locorum praedicti regni sub corporis, vitaeque ammissione dicimus, et districte praecipiendo mandamus, quatenus durante nostra mera, et libera voluntate, te dictum Ducem ab Avellano pro Capitaneo generali nostro habeant, teneant, reputent, honorificent, atque tractent, ac revereantur, tibique, et iussionibus tuis pareant, et obediant in omnibus in quibus Capitanei guerrarum gentium, et armorum Generales parere debent, et sunt astricti. Cauti scens agere, fierive permittere ratione aliqua, sive causa, si dictus serenissimus Princeps nobis morem gerere; caeteri vero Officiales, et subditi nostri praedicti gratiam nostram caram habent, ac praeter irae, et indignationis nostrae incursum, poenam florenorum auri Aragonum mille, nostris regiis inferendorum aerariis cupiunt evitare: volumus autem, quod antequam hoc privilegio utaris, illud in officio, Secretarii nostri registri gratiarum praesentare tenearis, ut ibidem praemissorum ratio summatur, de quibus per annotationem dicto Secretarii in eodem factam constet. Quod si praedicta intra quadrimestre, a die datae praesentis nos adimpleveris, personae, seu personis ad quam, seu quas praedictorum executio spectet dicimus, et imbemus, quatenus praesentem gratiam non admittant, quia eam nullius roboris, et valoris esse declaramus. In cuius rei testimonium praesentem fieri iussimus nostro Regio communi Sigillo pendenti munitam. Datum in oppido nostro Madriti, die tertia mensis septembris, anno a Nativitate Domini millesimo sexcentesimo, quadragesimo, regnorumque nostrorum vigesimo.

Yo el Rey.

Visa Cardinalis.

Visa Caravajal Agurto pro Thesaurario generali.

Visa Vico Regens.

Visa Bayetola Regens.

Visa Magarola Regens.

Visa Sisternes Regens.

Visa Villanueva pro Conservatore generali.

Dominus Rex mandavit mihi Josepho de Villanueva, visa per Cardinalem Carawajal pro thesaurario generali, Vico, Bayetola, Magarola et Sisternes regentes cancellariam, et me pro conservatore generali.