Repertorio informatizzato delle fonti documentarie e letterarie della Sardegna

Repertorio informatizzato delle fonti documentarie e letterarie della Sardegna

Secolo XIV – LXXXIV

Lettera del re di Aragona al Governatore, ed agli altri ufficiali regj in Sardegna, affinché in esecuzione degli ordini loro dati nel 1347, e 1349, accordino protezione al Comune di Pisa per la esazione dei fitti delle case, e delle possessioni, che l’opera di s. Maria di detta città e Comune possedeva nell’isola, e specialmente in Sassari, giacché i locatarj, sotto pretesto di riparazioni, e di miglioramenti, si ritenevano tali fitti; per lo che comanda, che da allora in poi li detti locatarj non si prendano arbitrio di far spese di sorta in detti beni, senza il consenso, e permesso dell’amministratore di detta pia Opera.

(1353, 14 febbraio).

Dall’I. R. Archiv. delle Riformagioni di Firenze, Atti pubblici, class. Distinz. e Tom. sudd. Num. XXXI.

Petrus Dei gratia rex Aragone, Valentie Maioricarum Sardinie, et Corsice comesque Barchinone Rossilionis et Ceritanee, dilectis et fidelibus Gubernatori regni Sardinee nec non vicariis et aliis officialibus nostris ipsius ynsule tam in civitate Sassari quam alibi constitutis vel loca tenentibus eorumdem ad quos presentes pervenerint salutem et dilectionem. Meminimus vobis dudum scripsisse per binas nostras licteras in hunc modum. Petrus Dei gratia rex Aragone etc. dilectis et fidelibus Gubernatori Sardinee seu regenti officium gubernactionis ipsius nec non vicariis et aliis officialibus nostris presentibus et qui pro tempore fuerint tam eiusdem ynsule quam civitatis Saceris vel eorum loca tenentibus, ad quos presentes pervenerint salutem et dilectionem. Nuper vobis scripsisse seu subscripta mandata direxisse recolimus in hiis verbis; Petrus Dei gratia rex Aragone etc. dilectis et fidelibus Gubernatori Sardinee seu regenti ipsius gubernactionis officium nec non vicariis et aliis officialibus nostris presentibus et qui pro tempore fuerint tam eiusdem ynsule quam civitatis Saceri vel eorum loca tenentibus ad quos presentes pervenerint salutem et dilectionem: Referente nobis nobili et dilecto nostro Iacobo de Hericiis ambaxiatore civitatis pisarum didicimus quod Cathalani in ipsa ynsula et signanter in dicta civitate Saceris forenses, qui conducunt de domibus et possessionibus operis ecclesie maioris beate Marie de Pisis in ipsis civitate et ynsula existentibus, procedendo se expendere in reparandis et aptandis dictis domibus et possessionibus maiores quantitates quam sint logeria seu pensiones, quas ipsi opere tenentur solvere, penes se easdem pensiones retinent et per consequens dictas domos et possessiones per vim possident in lesionem iurium predicti operis, dictique Comunis preiudicium manifestum, cumque nobis congruat ob reverentiam et honorem beatissime Virginis gloriose iura prelibati operis, quod ad eius laudem constringit illesa penitus preservare, ideo vobis et cuilibet vestrum dicimus et mandamus expresse, quatenus iura eiusdem operis, contra quescumque personas protegatis et etiam defendatis, nec permictatis conductores domorum seu possessionum prefati operis, vel quosvis alios in reparatione domorum ipsarum quidquam expendere nisi cum voluntate operarii antedicti operis vel sui procuratoris legiptimi qui ad hec mandatum habeat specialiter. Datum Barchinone quarto idus decembris anno Domini millesimo trecentesimo quadragesimo septimo. Nunc autem ante nostre magestatis presentiam constituti nobilis et dilectus consiliarius noster Iohannes de Hericiis decretorum doctor et Francischus Merolla ambaxiatores honorabilis Comunis pisarum ad nos ex subscriptis causis et aliis destinati humili supplicactione mostraverunt, quod licet vobis vel aliquibus ex vobis preinserta mandata nostra fuerint presentata fueritisque cum instantia requisisti ut ea exequeremini cum effectu, vos tamen aut aliqui vestrum hoc facere contemptibiliter distulistis pariter et differtis; de quo si ita sit non modicum admirantes vobis et vestrum singulis sub incursu ire et indignactionis nostre precipimus et mandamus, quatenus omnia et singula in preinserta lictera contenta iuxta sui originalis seriem pleniorem exequamini et effectualiter impleatis, et contra eam venire in aliquo non  temptetis, vel per alios permictatis quomodolibet attemptari, habendo vos taliter super eis quod dictum Comune aut districtuales ipsius, ex hac causa de vobis juste conquerendi materiam non assumant, alioquin pro culpa si quam commicteretis in premissis vos in personis et bonis acriter puniremus. Datum Valentie kalendas decembris anno Domini millesimo trecentesimo quadragesimo nono. Sane cum nunc per nobiles et dilectos Iohannem de Hericiis consiliarium nostrum predictum et Iohannem Buzaccharini militem nuntios sive ambaxiatores per dictum Comune pro hiis et aliis factis et negotiis ad nostram presentiam noviter destinatos coram nobis expositum fuit conquerendo quod vos vel vestrum aliqui mandata nostra superinserta improvide spernendo, quamquam fueritis pluries et instantissime requisiti ut ipsa exequeremini, et ad effectum debitum duceretis, id in nostri dedecus et contemptum tamquam in reprobum sensum dati, facere minime curavistis, ex quibus admiractionis causam si est ita assumpsimus vehementem. Quocirca ad ipsorum nuntiorum supplicactionem propterea nobis factam, vobis et vestrum cuilibet iterato dicimus et districte precipiendo mandamus, sub pena nostre gratie et mercedis, quatenus si iram et indignactionem nostram cupitis evitare mandata nostra preinserta per omnia compleatis et effectui perducatis omnibus dilactionibus et exceptionibus frivolis postpositis et semotis, prout in dictis licteris est vobis traditum in mandatis, nec contra in eisdem expressata venire aut aliquid facere presumatis, vel permictatis a quocumque aliquid premissis contrarium attemptari, cum nobis plurimum displiceret, sic in hiis vos habere curando quod amodo pro parte dicti Comunis vel districtualium suorum non videamus aliquem ractione premissorum in nostri presentiam contra justitiam conquerentem, nec propterea vobis nos oporteat scribere iterato, alias scire vos volumus pro constanti, quod contra vos et bona vestra et cuiuslibet vestrum, sic fortiter et acriter tamquam mandatorum nostrorum transgressores procedemus, quod vobis cedet ad penam et ceteris ad exemplum, vosque merito penitebit quia circa predicta exequenda cum ea qua decet diligentia non vacastis. Datum Valentie decimaquarta die februarii anno a nactivitate Domini millesimo trecentesimo quinquagesimo tertio; = Ex auctoritate regia.