Pietro IV. re di Aragona revoca la lettera di marca e le rappresaglie, ch’erano state ordinate da lui, e dai re suoi predecessori contro i Pisani nell’isola di Sardegna, e in tutti gli altri suoi stati, e permette loro di negoziarvi e starvi liberamente, senza pagamento veruno di tasse sopra le robe, e sopra le persone.
(1353, 14 febbraio).
Dal suddetto I. R. Archivio delle Riformagioni di Firenze, Distinzione, e Classe cit. Tom. 23, Docum. N.° 30.
Nos Petrus Dei gratia rex Aragone, Valentie, Maiorice, Sardinee et Corsice, comesque Barchinone Rossilionis et Ceritanee. Attendentes nos dudum concessionem seu provisionem infrascriptam, ad humilis supplicationis instantiam, Iohannis de Hericiis decretorum doctoris consiliarii nostri, et Francisci Merola nunciorum Comuni pisarum, qui ad nostram magestatem regiam fuerant destinati fecisse in hac forma. Nos Petrus Dei gratia Rex Aragone etc. Attendentes ante nostre magestatis presentiam comparuisse, nobilem Iohannem de Hericiis decretorum professorem consiliarium nostrum dilectum, et Franciscum Merola cives et ambaxiatores ad nos destinatos per Comune pisarum, asserentes, quod cum mercatores et negociatores Comunis predicti dubitarent intrare civitates, et loca nostra causa mercantjli et negociationis, pretextu aliquarum marcarum, que per nos et predecessores nostros concesse dicebantur subditis nostris contra Comune pisarum, et singulares ac districtuales eiusdem, dictumque Comune paratum existeret subditis nostris condignam satisfactionem facere, si repertum esset eis de iustitia teneri in aliquo, et propterea duxerint nobis humiliter supplicandum, ut omnes illos, si qui erant, ex subditis nostris, qui valeant conqueri de Comuni predicto, et de faticha iuris in eo reperta, evocari facere dignaremur, coram nobis ad ostendendum illud, cum ipsi parati existerent eis facere dignam satisfactionem, et de sua ignotentia se purgare. Et quod pro conservandis confederationibus, ac pationibus federis, et aliis conventionibus, inter illustres reges Aragone et dictum Comune, ac utriusque subditorum utilitates factis et initis, talis ordo fieret, et in futurum modus debitus sumeretur, per que predicta inviolabiliter observentur, et predicti subditi, sub dicte pacis amenitate, hinc inde tute et secure valeant negotiari, et terris utriusque utilitates, et commoda procurare. Quorum audita supplicatione, licet per civitates Valentie et Barchinone citationes fieri fecerimus nostris subditis antedictis, quod certa die coram nobis comparerent, ad ostendendum rationes, si quas habeant que predictis possent, vel deberent in aliquo obsistere, nullus tamen in termino, neque post de gratia expectati comparuit, seu se ad predicta opposuit, qui causas, vel rationes iustas hostenderet, propter quas ad suprascripta debite procedere nequiremus. Ideo nos videntes bonam affectionem, et voluntatem, quam dictum Commune ad nos et domum Aragone gerit; Et volentes ut convenit pacis inter nos, et ipsum Comune inite federa observare; Et quod de bono in melius amoris vinculum inter nostros et eorum districtuales prosperetur, et absque violentia aliqua conserventur, cum presenti carta nostra, omnes et singulas marchas, pignorationes, et represalias per nos et predecessores nostros concessas contra dictum Comune, et suos districtuales, revocamus, et in totum tollimus annullamus, ac etiam sublevamus ex rationis debito et de gratia spetiali, volentes et etiam concedentes, quod universi et singuli mercatores, et alii districtuales Comunis predicti, cum omnibus rebus mercaturis, et bonis eorum venire valeant per universas et singulas civitates, et loca nostra, tam citra, quam ultra mare sistentia, salve pariter, et secure; Et non possint per nos vel offitiales, aut subditos nostros, ex dicta causa pignorari, marchari, vel propterea molestari; Mandantes universis et singulis offitialibus et subditis nostris presentibus et futuris, quod hanc nostram provisionem, et concessionem, firmam habeant, teneant, et observent, et contra eam venire in aliquo non attemptent. Quinimo si tempore huiusmodi concessionis et revocationis est in contrarium aliquid fieri attemptatum, illud revocent et faciant protinus revocari, si iram et indignationem nostram cupiunt evitare. In cuius rei testimonium presentem cartam nostram fieri iussimus, nostro sigillo pendenti munitam. Datum Valentie decimo kalendas februarii. Anno Domini millesimo trecentesimo quadragesimo nono. Et nunc fuerit nobis per nobiles et dilectos Iohannem Buzacarini de Sismundis militem, et Iohannem de Hericiis decretorum doctorem consiliarium nostrum predictum, nuncios per dictum Comune ad nostram presentiam noviter destinatos, humiliter supplicatum ut provisionem et concessionem predictam confirmare et teneri ac servari facere de nostri benignitate solita dignaremur. Idcirco ipsorum nunciorum suplicatione admissa benigne, nec minus dicti Comunis contemplatione, et ut amoris et dilectionis vinculum inter subditos nostros, et dicti Comunis districtuales quod antiquitus viguit perseveret, concessionem et provisionem predictam, de spetiali gratia, serie presentium confirmamus, prout melius superius continetur. Mandantes universis et singulis offitialibus nostris presentibus et futuris vel loca tenentibus eorumdem quatenus provisionem et confirmationem nostram predictam huiusmodi, teneant firmiter et observent, et non contraveniant, nec aliquem contravenire permittant, aliqua ratione. In cuius rei testimonium presentem inde fieri et sigillo nostro pendenti iussimus communiri. Datum Valentie decima quarta die februarii anno a nativitate Domini millesimo trecentesimo quinquagesimo tertio. Ex auctoritate regia.