Pietro II, giudice di Arborea, riconosce il supremo dominio della Chiesa Romana sopra il suo giudicato, e avvalora siffatta ricognizione prestando il giuramento di fedeltà e vassallaggio a mani di Alessandro Legato Pontificio in Sardegna.
(1237, 3 aprile).
Dal Muratori, Antiq. Ital., Tom. VI. Dissert. LXXI.
In nomine Domini nostri Iesu Christi. Hoc est exemplum cuiusdam publici instrumenti, sigillo plumbeo pendenti signati, huius tenoris.
In nomine Domini, amen. Anno Domini millesimo ducentesimo trigesimo septimo, indictione XI. tertia die exeunte mense aprili, tempore domini Gregorii IX Papae anno XI. Pateat omnibus manifeste, quod in praesentia mei Gregorii sacrosanctae Romanae Ecclesiae Scriniarii, et subscriptorum testium, dominus Petrus Iudex Arboreae publice, sponte, et non coactus, recognoscens Ecclesiam Romanam esse matrem et dominam suam, confessus est se habere, tenere et possidere regnum sive iudicatum Arboreae ab Ecclesia Romana et pro Ecclesia Romana. Pro qua Ecclesiae Romanae, et domino Gregorio IX Papae, eiusque successoribus canonice intrantibus, iuramentum fidelitatis praestitit, praedictum iuramentum Magistro Alexandro Capellano et Legato Sedis Apostolicae pro Romana Ecclesia et Domino Papa recipiente: cuius forma talis est.
Ego Iudex Petrus Arboreae ab hac hora in antea fidelis ero et obediens Beato Petro, sanctaeque Romanae Ecclesiae, et domino meo Papae Gregorio, eiusque successoribus canonice intrantibus. Non ero in facto, nec in dicto neque in consilio, ut ipse, vel legatus, sive nuntius vitam perdant aut membrum, vel capiantur mala captione. Consilium, quod mihi dominus Papa crediturus est per se, vel per literas, sive per nuntium suum, me sciente, ad ipsius damnum nulli pandam. Regalia Beati Petri, et specialiter Sardiniam, adiutor ero ad retinendum et defendendum contra omnem hominem, et reacquirendum alia iura Ecclesiae Romanae, ubicumque fuerint, quum a domino Papa vel eius nuntio, sive per literas ipsius fuero requisitus; et ea postquam reacquisita fuerint, defendendum et retinendum. Et praedictum iudicatum Arboreae nemini supponam, neque aliquo modo diminuam sine licentia et mandato Summi Pontificis. Legatum Apostolicae Sedis honeste recipiam, et eum in eundo et redeundo honorifice tractabo, et in suis necessitatibus adiuvabo. Et alia, quae continentur in forma fidelitatis, promitto me firmiter observare.
Actum apud Bonarcantum in atrio Beatae Mariae de Bonarcanto coram subscriptis testibus, videlicet domino Leonardo Archiepiscopo Calaritano, domino Trogodorio Archiepiscopo Arborensi, domino Constantino Episcopo Terralbensi, domino Petro Episcopo Sanctae Iustae, domino Iohanne Episcopo Usellensi, domino Sergio Episcopo Suellensi, domino Iohanne Episcopo Gisarcliensi, domino Oberto Episcopo Plovacensi, domino Lamberto Abbate de Falesia, domino Nicolao Priore de Bonarcanto, Benedicto Clerico de Alatro, Onfredone familiare domini Raynerii Cardinalis, Iohanne et Thomasio de Alatro, Conio de Verulis, praesentibus clericis, nobilibus, et multis aliis in plena Curia.
Ego Gregorius, sacrosanctae Romanae Ecclesiae Scriniarius, hiis omnibus interfui, et de mandato magistri Alexandri Capellani, et Legati Apostolicae Sedis scripsi et complevi, meoque signo signavi, et in publicam formam redegi.
Ad cuius rei perpetuam firmitatem, ego Petrus, Dei et Romanae Ecclesiae gratia iudex Arboreae, praesens instrumentum feci mei sigilli munimine roborari.
Et ego Nicolaus Ferentinus, sanctae Romanae Ecclesiae Scriniarius, sicut inveni in praedicto publico et authentico instrumento, pendenti plumbeo sigillo signato auctoritate Sedis Apostolicae, hoc praesens exemplum de verbo ad verbum scripsi, et siignum feci.