Pietro I, re e giudice di Arborea, rinnova le promesse, che nell’anno precedente avea fatte al comune di Genova (1), e per maggior sicurezza di dette sue promesse si obbliga di dare in pegno ai Genovesi il castello di Asone esistente ne’ suoi Stati, e di provvedere a proprie spese le paghe e il mantenimento del castellano, e di sette guardie che doveano custodirlo.
(1189, 7 febbraio).
Dai Regii Archivi di Corte di Torino, Lib. Iur., pag. 98.
De debito quod Petrus Rex et iudex Arboree promisit dare et solvere comuni Ianue.
In nomine Domini amen. Ego Petrus rex et iudex Arboree quondam Baresonis regis et iudicis Arboree convenio consolatui comunis Ianue pro eodem comuni et civibus ianuensibus quod totum debitum comunis Ianue et civium ianuensium quod debitum in curia consulum ianuensium de placitis et hoc si fuero receptus pro cive ianuensi per racionem fuerit ostensum me debere persolvere tali modo persolvam scilicet dabo annuatim consulibus comunis Ianue aut eorum certis nunciis vel nuncio medietatem totius introitus vel recolte qui vel que spectant ad regnum meum Arboree et ad peculiare meum quamcumque modo fiat. Sive per venditionem curatoriarum armentariarum maioriarum piscariarum kerchitoriarum venationum vel quocumque potest excogitari quod aliquid pecunie recoligam in regno meo Arboree. Item medietatem istius introitus seu recolte infrascripte nuncio vel nunciis comunis Ianue violenter seu aliquo malo modo non auferam nec auferri faciam nec consentiam imo ad medietatem ipsius recolte seu introitus retinendam et non auferendam nuncio vel nunciis infrascriptis consilium et auditorium pro posse prebebo. Ad cuius rei confirmationem et securitatem ego ipse P. rex et iudex Arboree iurabo in persona mea per bonam fidem sine fraude et absque ullo malo ingenio cum archiepiscopo qui erit in terra mea et cum abbatibus et cum prioribus et cum omnibus liberis et cum servis capitaneis terre mee Arboree et cum omnibus vassallis meis quos habeo modo et quos habuero deinceps quod omnia prescripta et subscripta observabimus et observari faciemus legato vel legatis comunis Ianue seu procuratori vel procuratoribus eiusdem comunis qui existerit in Arborea pro colligere illum introitum vel illam recoltam qui vel que est prescripta vel subscripta. Et si ego contra aliquam ex ipsis me sciente facerem et ut supra et subtus legitur per omnia non attenderem quod contra comune Ianue nec contra illos qui pro comuni Ianue venirent consilium nec adiutorium mihi darent illi qui infrascripti sunt quos convenio ad faciendum meum hoc sacramentum. Insuper ad huius rei maiorem confirmationem et securitatem dabo castrum Asonis in pignore in manu et in potestate legati vel legatorum comunis Ianue qui ob hoc specialiter venirent in quo castello Asonis existere debeant pro guardia ipsius castelli septem servientes ianuenses et unus castellanus quos servientes et quem castellanum paccabo et dabo eis viandam sufficientem de anno in annum de mea medietate. Et hec omnia infrascripta observabo cum omnibus infrascriptis hominibus mee terre Arboree sine fraude et absque ullo dolo quousque infrascriptum debitum ianuense fuerit persolutum quo debito soluto singuli consulatus ianuenses teneantur reddere infrascriptum castrum Asonis michi aut heredi meo aut matri aut certo meo nuncio cui hoc decrevero et hoc tali condicione si illud castrum amitteretur in fraude castellani et servientum Ianuensium vel alicuius seu aliquorum hominum ianuensium qui erunt in illo castro quod si non amitteretur taliter tanto plus teneantur infrascripti consulatus de comuni Ianue reddere mihi vel infrascriptis illud castrum post solutum debitum ut predictum est. Preterea quia volo effici vassallus et civis ianuensis dabo domino archiepiscopo ianuensi talem curiam in terra mea Arboree cum totidem servis et cum tanta possessione qualis est illa curia quam habet ibi in Arborea archiepiscopus pisanus. Et dabo in compagna ianuensi annuatim libras quinquaginta ianuensis monete de mea medietate quousque infrascriptum debitum fuerit solutum, quo debito soluto dabo similiter annuatim in eadem compagna libras centum eiusdem. Item si quis civis ianuensis in terra mea Arboree morietur non habeam aliquam potestatem in suis bonis nec ex eis aliquid violenter inde auferam imo habeat bona eius ille cui detestaverit. Et si accideret quod non conderet testamentum consanguineus vel proximus eius habeat illa bona. Item dabo comuni Ianue in portu qui dicitur portus Ianuensis qui est in Aristano terram tantam que large sufficiat ad fabricandas ibi centum butegas cum curtibus suis convenientibus. Et si ipsi Ianuenses impetraverint a domino apostolico ut habeant ecclesiam ibi in illo portu, ego dabo eis tantam terram in eodem portu que large sufficiat ad fabricandam illam ecclesiam cum cimiterio et cum domibus et cum curte sacerdotis et clericorum ipsius ecclesie. Et dabo illi ecclesie tantam possessionem unde possit habere victum et vestitum unus sacerdos cum clerico et cum serviente suo.
Anno Domini M.C.LXXXVIIII. Indicione sexta. Septimo ydus februarii.
Ego Atto Placentinus notarius sacri palatii preposita duo exempla proxime scripta transcripsi et exemplificavi ab autenticis publicis primum quorum scriptum fuit manu Petri Pagani kancellarii domini Petri regis et iudicis Arboree absque ullo sigillo alterum vero exemplum erat plumbeo sigillatum sigillo Petri regis et iudicis Arboree in quorum erat sculpta ab una parte ymago virilis sedentis in cathedra tenentis in dextra baculum sive virgam cum cruce in summitate in cuius circumscriptione erat crux intra duos circulos et littere tales. Petrus Iudex Arvorensis ab altera quoque parte dicti sigilli erant in medio ipsius sigilli littere tales. Anno Domini M.C.LXXXVI. Mense Maio in cuius circumscriptione erat crux similiter et littere tales. Principium Regni Iudicis Petri Arvorensis sicut eis per omnia vidi et legi nihil addito vel diminuto preter forte literam vel sillabam titulum seu punctum et hoc causa abreviationis seu melioris lecture titulos scilicet in literas vel literas in titulos permutando ad que exempla corroboranda iussu domini Pegoloti Uguezonis de Girardini Ianuensium potestatis subscripsi et reduxi in publicam formam.
NOTE
(1) Ved. sopr. cart. N° CXXV.