Repertorio informatizzato delle fonti documentarie e letterarie della Sardegna

Repertorio informatizzato delle fonti documentarie e letterarie della Sardegna

‹IX. De feridas›

1[Volemus et ordinamus qui si alcuno homini at ferre s’unu at s’ateru de fferro o de fusti o de pedra o de manu over de atera causa dundi essirit sambini et no ’ndi perderet membru, si ’nd’est binchidu paghit assu rennu prossa ferida de ferro infra dies XV de c’at esser iuighadu] /4v/ liras XXV, et si non pagat siat iscoviadu per issa terra.

2Et prossa ferida de fusti over de pedra o de atera causa dundi esirit sanbini paguit infra dies XV de cha ad esser juigadu liras XV, et si non paghat siat ischoviadu secundu qui narat de supra, salvu qui sa ferida si faguirit in fachi et romanit illoe alcunu sinnu notabili et de credere: qui paguit in cussu cassu liras L infra dies XV de qui ad esser juigadu, et si non pagat façant·illi su simili signu qui ad avir fatu in su simili logu.

3Et si sanbini no ’ndi esirit in sas fertas de ferru o de fusti ‹o de pedra over de atera causa›, paguit dae liras V infini in liras X, considerandu sa calidadi dessa personi qui est offesida et qui offendit et issu modu dessu accessu comissu, et si non pagat infra dies XV de cha ad esser juigadu affrustent·illu per issa terra.

4Et qui alcunu delictu avenit per disastru per non esser fattu appensadamenti, bolemus qui siat in albritiu nostru et de bonos hominis per nos depputados comenti est naradu de supra.

5Et qui ‹pro› alcuna dessas ditas feridas indi perdirit menbru o qui ’ndi esseret semu, cussu simigianti membru perdat, et pro dinari perunu non canpit. 6E si esirit membru principali debilitadu, paguit liras C sença misericordia peruna, et pro su menbru particulari qui esseret debilitadu paguit dae liras C in jossu [at arbitriu n]ostru over de bonus hominis per nos deput[ados.

7Et semper intendat]·si si ’llu [faghit] deffendendo [a ssí et provarit·illu legittimamente, qui no ’ndi siat tenudo a ppena alcuna.

8Et si alcuna persona ferret dessa manu in sa faghi over tirarit at alcuno sos pilos over qui ponnet at attiri sas manus in su pectus over qui ’lli istrazarit sos pannos over qui ’llu getarit a tterra over qui fagherit a chalchis et non lu fagherit defendendo a ssí, et sanbani de ciò non essirit, paghit assu rennu libras tres infini in libras ses], /5r/ considerando sa calidadi dessas personis offessidas et qui offendit, 9et si non pagat istet in prexoni ad voluntadi nostra, salvu si sa personi ferida esseret mugheri, figiu o ffigia o nebodi de figia o de fradi carrali o de sorri over famigari suo qui starit a pani et a vino suo over discipulu qui starit ad inparari: 10qui cussu qui l’at ferri esendo in su fattu et modu qui e‹s›t naradu de supra illu poçat batiri et castigari et in cussu attu no ’ndi paguit pena alcuna si ’ndi bogarit sanbini dae bucha over dae nasu over qui ’llu iscarrafiarit in sa fachi over in atera parti dessa personi sua qui dannu no ’ndi avirit. 11Et igussu simili si intendat dessos tudoris e curadoris de alcunus minoris qui castigarint e batirint a ssos qui stanti suta cura e tudoria issoru: qui no ’ndi paguint pena alcuna castigando·los per issu ditu modu.

12Et ‹si› alcuna persone faguirit dessas ditas maquicias qui sunt naradas de supra et paghi indi faguirint cun cussa personi ad qui avirit offesida, deppat benni daenanti nostru over dessu officiali o de majori de cussa terra over contrada in‹fra› dies XV de cha ad esser fata sa dita ‹maquicia› et in presencia dessu dittu officiali si façat sa paghi, et nos pro amore de Deus perdonamus prossa dita [paghi fata] su [q]uartu dessa maquicia.

 

  1. [s’ateru] | s’eteru A
  2. ‹o de pedra over de atera causa› | integro secondo A // offesida | offesidu
  3. qui alcunu delictu avenit | qui alcunu deppidu avirit ; si alcunu delictu avennet A
  4. de bonus hominis | per bonus hominis ; de bonos hominis A
  5. [over qui ’lli istrazarit sos pannos] | over qui ’llu istrazarit sos pannos A // [a tterra] | attera A
  6. o de fradi carrali | o que fradi carrali
  7. ‹si› | integro secondo A // in‹fra› dies XV | infra dies XV A // ‹maquicia› | integro secondo A // si façat sa paghi | si façant sa paghi ; si fazat sa paghi A // pro amore | per amore ; pro amore A