Repertorio informatizzato delle fonti documentarie e letterarie della Sardegna

Repertorio informatizzato delle fonti documentarie e letterarie della Sardegna

Secolo XVI – XXXVI

Il Pontefice Sisto V conferma a favore di Filippo II re di Spagna il diritto di patronato, e di presentazione, nelle Chiese di Sardegna, già conceduto dal Papa Clemente VII all’Imperatore Carlo V.

(1586. – 10 settembre).
Dal Lunig, Cod. Ital. Diplomat., edit. Francfurt., Tom. II, col. 1363, e seg.

Sixtus Pontifex V. Charissime in Christo fili noster, salutem, et Apostolicam benedictionem. – Sincerae devotionis affectus, quam tua Majestas erga Nos, et Romanam Ecclesiam gerere comprobatur, nec non eximia, singularisque fidei tuae constantia, qua veluti fortissimo Christiani nominis propugnaculo, pro aeterni Regis gloria, quam prae oculis semper habes, universam Christianam Rempublicam non solum, ut Catholicum decet Principem, tueri, sed summo studio latius extendere, et propagare contendis, in nostro, et Apostolicae Sedis conspectu adeo splendescere noscuntur, ut non immerito illa tibi, tuoque christianissimo nato Hispaniarum Principi favorabiliter concedenda fore censeamus, per quae et facile ab omnibus cognosci possit, Nos tui honoris, quem semper plurimi fecimus, et Deo dante in posterum faciemus, condignam habuisse rationem, et ut ipse, dictusque Princeps aliis magis gratiosos vos exhibere valeatis. – Nos igitur ex praemissis, et caeteris aliis caussis animum nostrum moventibus, felicis memoriae Clementis Papae Septimi praedecessoris Nostri, qui clarae memoriae Carolo V Romanorum Imperatori, tunc in humanis agenti, genitori tuo, ob ejus praeclara de eadem Sede merita, de tunc existentium fratrum suorum Sancta Romanae Ecclesiae Cardinalium consilio, jus patronatus et praesentandi personas idoneas ad Cathedrales, et Metropolitanas Ecclesias in Siciliae ultra Pharum, et Sardiniae Regnis et Insulis, quorum Rex et Dominus in temporalibus idem Carolus Imperator existebat, consistentes, quoties illas vacare contigerit, quamdiu idem Carolus Imperator viveret, reservavit, atque concessit, prout in ipsis Praedecessoris litteris desuper confectis plenius continetur (1), vestigiis inhaerendo, ac provide attendens, quod tu, qui et Siciliae, et Sardiniae Regnorum Rex existens, non minoribus meritis, quam praedictus genitor tuus, in nostro, et ejusdem Sedis conspectu praefulges, ac indubie sperantes, quod dilectus filius, nobilis puer Philippus, Hispaniarum Princeps natus tuus, gratia sibi assistente divina, pii et Catholici Regis imbutus doctrina, paternaque, et avita sequens exempla, paribus etiam praefulgebit meritis, te, ac Philippum Principem praedictum specialibus favoribus et gratiis prosequi volentes, habita super his cum venerabilibus fratribus nostris Sancta Romanae Ecclesiae Cardinalibus matura deliberatione, de illorum consilio et assensu, et de Apostolicae potestatis plenitudine, Tibi, quamdiu vixeris, et deinde Philippo Principi praefato etiam, quamdiu vixerit, jus patronatus, et praesentandi personas idoneas Nobis, et pro tempore existentibus Romanis Pontificibus Successoribus Nostris ad Cathedrales, et Metropolitanas Ecclesias, et quaecumque Monasteria etiam consistorialia in Siciliae ultra Pharum, et Sardiniae Regnis praedictis, ac illorum Insulis consistentia, quoties illas, quibus modis, ac ex quorumcumque etiam Sancta Romanae Ecclesiae Cardinalium personis vacare contigerit, Apostolica auctoritate tenore praesentium concedimus, et assignamus: Decernentes quascumque provisiones, et alias dispositiones de Ecclesiis, et monasteriis praedictis, aliis quam tuis, quamdiu vixeris, et post tui obitum ejusdem Principis praesentationibus, seu expresso consensu pro tempore quomodolibet faciendas, et inde sequuta quaecumque, nulla, et invalida, nulliusque roboris, et momenti fore, et esse, irritum quoque et inane quidquid secus super his a quocumque, quavis auctoritate, scienter vel ignoranter, contigerit attentari. Non obstantibus quibusvis generalibus, vel specialibus, etiam Metropolitanarum Ecclesiarum, ac Monasteriorum praedictorum reservationibus, vel affectionibus, nec non Cancellariae Apostolicae regulis editis, et edendis, aliisque constitutionibus, et ordinationibus Apostolicis, nec non Ecclesiarum, et Monasteriorum praedictorum, etiam juramento, confirmatione Apostolica, vel quavis firmitate alia roboratis, statutis, et consuetudinibus, privilegiis quoque, indultis, et litteris Apostolicis, etiamque suis clausulas et reservationes in se continentibus, per eosdem Praedecessores, et Nos, et Sedem eamdem quomodolibet concessis, confirmatis, et innovatis, et concedendis, confirmandis, et innovandis: Quibus omnibus, et singulis, etiamsi pro illorum sufficienti derogatione de illis, eorumque totis tenoribus, specialis, specifica, expressa, et individua, ac de verbo ad verbum non autem per clausulas generales idem importantes, mentio, seun quaevis alia expresso habenda, aut aliqua alia exquisita forma ad hoc servanda foret, illorum tenores, ac si de verbo ad verbum, et forma in illis tradita, observata insererentur, et exprimerentur, praesentibus pro plane et sufficienter expressis et insertis habentes, illis alias in suo robore permansuris, hac vice dumtaxat, harum serie, derogamus, caeterisque contrariis quibuscumque, per praesentes autem juris patronatus, si quod Tibi competit, seu eidem Philippo Principi competere poterit ad Metropolitanas, et alias Cathedrales Ecclesias, ac Monasteria praedicta Siciliae, et Sardiniae Regnorum hujusmodi, ratione illorum fundationis, seu recuperationis a manibus inimicorum, vel per privilegia Apostolica, quae nihilominus valere, et in suo robore permanere volumus, aliquid innovare, seu minuere non intendimus; cum intentionis Nostrae semper fuerit, et sit, Majestatem tuam novis favoribus prosequi, non autem ea tollere, quae sui juris sunt. Datum Romae ad Sanctum Marcum, sub annulo Piscatoris, die decimo Septembris 1586, Pontificatus nostri anno secundo.

Thomas Thomasius Gualtinutius.

Charissimo in Christo filio nostro, Hispaniarum Regi Catholico.

(1) La Bolla di Papa Clemente VII ha la data del 13 marzo 1530, ed è riportata dallo stesso Lunig, Oper. cit. Tom. II, col. 1351 e seg.