Il Marchese di Monferrato, pressato dalle instanze degli ambasciatori genovesi, i quali si dolevano, che il Re di Aragona non avesse eseguito, e non volesse eseguire veruna delle cose pronunziate co’ lodi già intervenuti nelle loro contese, e specialmente la restituzione delle castella, luoghi, e terre, delle quali quel sovrano avea spogliato in Sardegna i nobili D’Oria; e conoscendosi impotente a farla eseguire con la forza, rinunzia alla bailia, ed ai poteri, che si avea riservato, e protesta di non volere più arbitrare, e pronunziare su dette contese. E gli ambasciatori genovesi protestano alla loro volta, accusando al Re di Aragona tutte le penalità da lui incorse.
(1361, 28 dicembre).
Dai Regii Archivi di Corte di Torino, Genova, Docum. ant., Serie 1.a, Mazz. IX. Num. XXVIII.
Anno Domini millesimo tercentesimo sexagesimo primo. Indicione quinta decima die vigesimo octavo mensis decembris. Actum in aula palacii castri Montiscalvi presentibus testibus illustri domino Ottone Duce Brunsvicensi domino Iohanneto de Cochonato Comite, et milite Francischo de Summo, domino Ottolino de Ghiselbertis legum doctoribus vicariis dicti domini marchionis et Guillelmo de Cerexeto omnibus consiliariis dicti domini marchionis. Quorum presentia, nobilis et egregius vir dominus Bartholomeus Bucanigra, Nicholaus domini Levantini, et Ioanhotus Campanarius omnes tres in simul ambaxatores et nuncii speciales magnifici domini domini Symonis Bucanigre Dei gratia Ianuensis ducis etc. et comunis Ianue constituti in presentia illustris principis et magnifici domini domini Iohannis marchionis Montisferrati Imperialis vicarii etc. arbitri arbitratoris et Comunis amici electi et assumpti pro parte Serenissimi principis et domini domini Petri Dei gratia Regis Aragonie etc. ex una et pro una parte et pro parte domini ducis predicti et comunis Ianue ex altera pro sedandis guerris et discordiis inter ipsas partes verti solentibus et questionibus que adhuc inter ipsas partes vertuntur et verti possent expossuerunt primo ipsi domino marchioni sicut prefatus dominus rex observare et attendere noluit nec vult pronunciata per ipsum dominum marchionem inter ipsas partes, et quod ipse dominus rex jam incurrerat multas penas quia noluit observare, et adimplere dicto domino duci et comuni Ianue ea que in instrumentis pacis pronunciate per dictum dominum marchionem et pro quibus observandis fuit requisitus per dictum dominum marchionem vel sui parte, et eisdem causis ex comissione eis facta, requisiverunt et postulaverunt a dicto domino marchione ambaxatorio nomine quo supra quatenus ipsi domino marchioni placeret declarare et pronunciare dictum dominum regem incurrisse penas periurii et esse periurium et incurrisse multociens in penas compromissi et quod vellet renunciare omni baylie sibi attribute vigore compromissi predicti in eum facti per dictas partes et omnibus reservationibus bayliarum quas habet occasione dicti compromissi et dependentium ab eo protestantes dicto ambaxatorio nomine quod per dictum dominum ducem et comune Ianue numquam contraventum fuit aliquibus pronunciatis per dictum dominum marchionem arbitrum etc. precipientes de premissis fieri unum et plura publica instrumenta per me notarium infrascriptum. Ego autem Stibiotus Stibius publicus imperiali auctoritate notarius et canzellarius dicti domini marchionis omnibus et singulis suprascriptis vocatus et rogatus interfui et sic scripsi.
In nomine Domini amen. Nos Iohannes Marchio Montisferrati, imperialis vicarius etc. memorie habentes verbum divine pagine quo testatur Beati pedes portantes pacem, nec non affinitatem et fraternitatem Serenissimi domini Regis Aragonum et Magnifici domini Ducis et Comunis Ianue, quibus copulamur, insudavimus quantum nobis possibile fuit inter ipsas partes inter quas vigebant perniciosa guerrarum discrimina pacem, et concordiam invenire et vigore compromissi in nos facti voluntarie per ante dictas partes pacem pronunciavimus perpetuo duraturam et inter cetera capitula dicte pacis pronunciavimus de comuni concordia et assensu omnium procuratorum et ambaxiatorum dictarum partium super articulo quod tangebat nobiles de Auria cives Ianue occasione castrorum que tenere solebant in insula Sardiniae quod dominus Franciscus de Perilionibus nobis dimiteret suam informationem super hiis de quibus fuerat in concordia super dicto articulo cum domino Leonardo de Montaldo quando primo fuit tractatum de pace et quando dominus Leonardus venisset tunc… ei dicta informatio et deinde staretur informationi ipsius domini Leonardi dande cum iuramento et secundum ipsam informationem pronunciaretur et subsequenter instancius requisiti pro parte dicti domini ducis quod sicut tenebamus de iure pronunciaremus iuxta informationem dicti domini Leonardi ad hoc astricti de iure pronuntiaverimus quod ipse dominus Rex et loca castra villas ac res et possessiones restitueret predictis de Auria civibus Ianue etc. ut in pronunciamento dicti articuli clarius et lacius noscitur continneri et pro parte nostra et dicti domini ducis et comunis Ianue videlicet per Stibiotum Stibium canzellarium et ambaxatorem nostrum et Christofolum de Paulo ambaxatorem, et sindicum dicti domini ducis et comunis Ianue et procuratorem dictorum de Auria dominus Rex prefatus fuerit solepniter requisitus et interpellatus ut dicta castra loca et res restituere vellet dictis de Auria et pro parte ipsorum de Auria fuerit oblatum ipsos fore paratos pro sui parte pronunciata integraliter observare nec non per ipsum dominum ducem et comune adimpleri pro parte sua si quid restaret. Qui dominus Rex tociens requisitus et solepnitatibus observatis iuxta interpellationem ipsius que requiruntur a iure ut de pronunciatis per nos et requisitis et protestatis coram domino Rege predicto patet publicis instrumentis receptis per dictum Stibiotum canzellarium nostrum qui iis presens fuit, et quem ad cautelam ad dominum Regem predictum misseramus ut efficacius adimplerentur per partes que adimpleri debebant et quod nobis posset exprimere negotiorum propriam veritatem. Idem dominus Rex diu expectatus restituere supradicta illis de Auria non curavit neque nostrum pronunciatum ut decebat observare. Nec non quoddam lignum et quasdam res spoliatas Georgio Constancio de Finario et socio per excurreriam de Balchinona et sociorum patronos, cuiusdam galeote sepe per nos et dictum dominum ducem et comune Ianue per nuncios et ambaxatores nostrum et suum predictos. Idem dominus Rex requisitus et debito modo interpellatus restituere vel restitui facere pretermisit de quibus dicti mercatores de finario enormia dapna substinuisse noscuntur ut de hiis patent publica documenta, et de predictis dicti dominus dux et comune Ianue querelas multiplices expossuerunt, considerantes igitur parum prodesse pronunciare, sententiare et arbitrari et non exequi et potentes non fuerimus nec simus ipsas partes ad observationem pronunciatorum compellere, reservationi et potestati in dicto nostro pronunciato seu arbitramento reservate abinde usque ad omnes quinque annos, salvis et reservatis infrascriptis casibus renunciamus et protestamur quod abinde ipsa potestate uti non volumus nec in posterum aliquid pronunciare declarare addere precipere vel arbitramentari. Salvo quod si Sancto Spiritu instigante de utriusque partis procederet libera voluntate quia tunc et eo casu possimus uti dicta potestate et baylia non obstante renunciatione predicta et quod nostro honori non cedat per ipsum dominum regem in dictis articulis pronunciata non fuisse servata, nam pro corde affectavimus et affectamus zelo divine majestatis, et afectionis sincere quam ad partes gerimus inter ipsas partes vigere quietem et pacem, reservato etiam nobis quod per premissa non sit iuri nostro derogatum nobis competenti vigore dicti pronunciamenti ad exactionem penarum et hiis que dicte partes nobis tenentur vigore dicti nostri pronunciamenti et arbitramenti quibus nolumus nec volumus nec etiam intendimus in aliquo derogare per aliqua que superius sint expresse vel alia. Actum in aula palacii castri Montiscalvi. Anno Domini milleximo tricentesimo sexagesimo primo indicione quarta decima die vigesimo octavo mensis decembris, presentibus domino Bartholomeo Bucanigra Nicholao domini Levantini et Ioanhoto Campanario ambaxatoribus dicti domini ducis et comunis Ianue et presentibus testibus illustri domino Ottone, duce Brunsvicense, domino Iohanne de Cochonato comite et milite domino Francisco de Summo et domino Ottolino de Ghiselbertis legum doctoribus vicariis dicti domini marchionis et Guillelmo de Cerexeto omnibus consiliariis dicti domini marchionis de quibus omnibus et singulis dictus dominus marchio et dicti ambaxatores domini ducis et comunis Ianue preceperunt per me Stibiotum predictum notarium infrascriptum fieri unum et plura publica instrumenta.
† Et ego Stibiotus Stibius publicus imperiali auctoritate notarius et canzellarius dicti domini marchionis omnibus et singulis suprascriptis vocatus et rogatus interfui et sic scripsi.
Postea vero eisdem anno indicione et loco et presentibus testibus supradictis statim et in continenti dicti dominus Bartholomeus Bucanigra, Nicholaus domini Levantini et Ioanhotus Campanarius ambaxatores dicti domini ducis et comunis Ianue ut supra in presentia prefati illustris domini marchionis Montisferrati imperialis vicarii etc. dixerunt et protestati fuerunt ambaxatorio nomine ipsius domini ducis et comunis Ianue, et pro ipsis domino duce et comuni quod prefatus dominus rex Aragonum in multis casibus contempsit et noluit observare vel attendere seu adimplere pronunciata sententiata et declarata per dictum dominum marchionem arbitrum etc. inter ipsum dominum regem ex una parte et dominum ducem et comune Ianue ex altera quibus seu quorum causis multipliciter incidit penam periurii incurrit penam et penas compromissi et ideo de ipsis penis et de omni jure dicto domino duci et comuni Ianue competenti contra prefatum dominum regem Aragonum etc. et eius subditos dictis causis et earum qualibet ipsi ambaxatores fuerunt omnimodo et solepniter protestati. Protestati fuerunt insuper quod per dictum dominum ducem, et comune Ianue omnia dicta et pronunciata per dictum dominum marchionem arbitrum etc. que tangebant vel tangunt eos et requisierunt vel requirebant observationem pro parte ipsorum domini ducis et comunis integraliter et plenarie observaverunt, protestantes quod si pro parte ipsorum domini ducis et comunis aliquid forte restaret adimpleri vel fieri debere quod non credunt paratos se offerunt dicto nomine id adimplere vel facere immediate et integraliter adimpleri precipientes de predictis per me Stibiotum Stibium notarium infrascriptum fieri unum et plura publica instrumenta.
† Et ego Stibiotus Stibius publicus imperiali auctoritate notarius et canzellarius dicti domini marchionis omnibus et singulis suprascriptis vocatus et rogatus interfui et sic scripsi signumque meum consuetum apposui in testimonium omnium premissorum.
Senza sigillo.