Filippo II re di Castiglia, di Aragona, ecc., sanziona i capitoli e domande votate nel Parlamento celebrato in Sardegna sotto la presidenza del vicerè Don Giovanni Coloma.
(1575. – 27 marzo).
Dal Cod. Cart. dell’Archivio dell’antico Patrimonio Reale in Sardegna, fol. 181, e seg.
Nos Philippus Dei gratia Rex Castellae, Aragonum, utriusque Siciliae, Hierusalem, Hungariae, Dalmatiae, Croatiae, Legionis, Navarrae, Granatae, Toleti, Valentiae, Galitiae, Majoricarum, Hispalis, Sardiniae, Cordubae, Corsicae, Murtiae, Giennis, Algarbii, Algezirae, Gibraltaris, ac Insularum Canariae, nec non Insularum Indiarum, et Terrae firmae, Maris Oceani, Archidux Austriae, Dux Burgundiae et Brabantiae, Mediolani etc., Comes Barchinonis, Flandriae, Tirolis, etc., Dominus Viscayae, et Molinae etc. Dux Athenarum, et Neopatriae, Comes Rossilionis et Ceritaniae, Marchio Oristanij et Goceani. – Cum annis praeteritis pro bono statu, ac rectae justitiae administratione statuissemus generale Parlamentum in nostro Sardiniae Regno celebrare, munus hoc Spectabili Don Joanni Coloma nostro Locumtenenti et Capitaneo generali fuit a Nobis demandatum; qui in vim Nostrae potestatis sibi concessae, vocatis, prout moris est, Regni praedicti incolis, Parlamentum ipsum indixit in nostra civitate et castro Curalis, ibidemque finivit, et consumavit: in quo, dum varia negotia Regni praefati ad universae illius Reipublicae incolumitatem, et tranquillitatem concurrentia tractarentur, ut ex actis in processu ipsius Parlamenti ad Nos in authentica forma transmissis vidimus apparere, inter caetera per Stamentum Militare Regni praedicti fuerunt oblata coras dicto nostro Locumtenente Generali nonnulla capitula, quae nobilis et dilectus noster Don Petrus Aymerich Sindicus praefati Stamenti Miltaris ad Nos destinatus cum publico Sindicatus instrumento (de quo Nobis constitit in authentica forma) coram Majestate nostra praesentavit, una cum responsionibus in calce cujuslibet capituli per eumdem Locumtenentem Generalem vice Nostra Regia factis, et adjutis: et cum fuerit per eumdem Nobis humiliter suplicatum, ut eadem acceptare, concedere, et confirmare, de solita nostra benignitate dignaremur, Nos, perspectis innata fidelitate, ac servitiis per incolas praefati Regni Sardiniae Coronae Aragonum praestitis, et impensis, quaeque praestitura speramus, capitulis quidem, ac decretationibus ipsis per Nos in nostro Sacro Supremo Regio Consilio visis, recognitis, et examinatis, tandem responderi mandamus, prout in calce uniuscujusque capituli appositum est, seu decretum. Quorum quidem petitionis capitulorum, et decretationum tenor sequitur sub his verbis (1)…
Quae quidem capitula praeinserta, ac responsiones, et decretationes in eisdem appositas, laudantes, approbantes illa, et in eis contenta, et expressa, praedictis tribus Stamentis dicti Regni Sardiniae, thenore hujusmodi, de nostra certa scientia, deliberate, et consulto, dicti nostri Sacro Supremo Regio Consilii deliberatione praeeunte, concedimus, et liberaliter elargimur, Nostraeque hujusmodi concessionis consensu, et elargitionis munimine, seu praesidio roboramus, et validamus, auctoritatemque nostram Regiam interponimus pariter, et decretum. Serenissimo propterea Ferdinando Principi Asturiarum, et Gerundae, Duci Calabriae, et Montis Albi, filio primogenito Nostro charissimo, ac post felices, et longaevos dies nostros, in omnibus regnis, et dominiis nostris, Deo propitio, immediato haeredi, et legittimo successori nostrum aperientes intentum, sub paternae benedictionis obtentu dicimus: Spectabili vero, Nobilibus, Magnificis, et dilectis Consiliariis, Locumtenenti et Capitaneo Generali in praefato nostro Sardiniae Regno etc. Regenti Cancellarium, Judici Curiae, Advocato fiscali, et Doctoribus nostrae Regiae Audientiae, Gubernatoribus quoque, seu Reformatoribus in Capitibus Calaris, Gallurae, et Logudorii, Magistro nationali, Regio Procuratori etc., caeterisque aliis Officialibus, et subditis nostris in dicto Regno Sardiniae constitutis, et constituendis, praecipimus, et jubemus, ad incursum nostrae Regiae indignationis, et irae, poenaeque florenorum auri Aragonum decem mille nostris Regiis inferendum Ærariis, quod capitula praeinserta, et unumquodque eorum, juxta decretationum, et responsionum in fine ipsorum positarum seriem, et tenorem, teneant firmiter, et observent, tenerique, et inviolabiliter observari per quos decet faciant, cauti secus agere, fierique permittere aliqua ratione, seu causa, si dictus Serenissimus Princeps Nobis morem gerere, caeteri vero Officiales, et subditi Nostri, prater irae, et indignationis Nostrae incursum, poenam praeappositam cupiunt evitare. In cujus rei testimonium praesentem fieri, et in processu dicti Parlamenti inseri, sigilloque Nostro Regio majori pendente muniri jussimus. Datum in Monasterio Sancti Laurentii, die vigesimo septimo mensis martii, anno a Nativitate Domini M. D. LXXV, Regnorum autem nostrorum, videlicet citerioris Siciliae vigesimo secundo, Hispaniarum vero, et aliorum vigesimo.
Yo el Rey.
Vid. Bernardus Vicecancellari Vid. Sentis Regenti
Vid. Comes Generali Thesaurarius Vid. Sapena Regenti
Vid. Campi Regenti Vid. Terça Regenti
Vid. Pla Regenti
Vid. Gort pro Conservatori Generali
In Sardiniae XI, fol. 46.
Dominus Rex mandavit mihi Michaeli Gort, etc. Vis. Per Bernardus Vicecancellari etc. etc.
(1) I Capitoli, o domande inserte nel Diploma di approvazione sono cinquantuno; trenta dei quali erano stati votati dal solo Stamento Militare, e ventuno da tutti tre gli Stamenti o Bracci del Parlamento. Dei primi ne furono approvati dal re soli venti; e dei secondi soli sedici.